Veraset ilamı ne anlama gelir ve neden alınmalıdır
Bir kişinin vefat etmesinden sonra ardında bıraktığı malvarlıklarının kime kalacağını belirleyen en temel belge veraset ilamıdır. Bu belge olmadan mirasçılar taşınmaz mallar üzerinde hak iddia edemez, banka hesaplarına erişemez ve mirasın resmi paylaşımına dahil olamaz. Hukuki işlemlerin tamamı bu belgeye dayanarak gerçekleştirilir.
Veraset ilamı, halk arasında “mirasçılık belgesi” olarak da bilinir. Mirasçıların kimler olduğu, pay oranları ve varsa yasal istisnalar bu belgede yer alır. Peki, bu kadar önemli bir belge olan veraset ilamı nasıl alınır? Gelin adım adım inceleyelim.
Veraset ilamı almak için iki farklı başvuru yolu
Vatandaşlar veraset ilamını iki farklı yolla edinebilir: noterlikler aracılığıyla ya da sulh hukuk mahkemelerine başvurarak. Hangi yöntemin seçileceği ise bazı durumlara göre değişkenlik gösterir.
Noter yoluyla veraset ilamı alma işlemi
Eğer tüm mirasçılar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıysa ve aralarında yabancı uyruklu biri bulunmuyorsa, noterden veraset ilamı almak en hızlı ve pratik yoldur. Kişi, herhangi bir notere giderek başvuruda bulunabilir. Noter, e-Devlet ve MERNİS sistemi üzerinden vefat edenin nüfus kayıt bilgilerine ulaşır, kimlerin yasal mirasçı olduğunu tespit eder ve belgeyi düzenler.
Bu işlem çoğu zaman aynı gün içerisinde tamamlanır. Mirasçıların hepsinin başvuru yapması gerekmez, bir kişi adına da belge düzenlenebilir. Bu belge diğer mirasçılar tarafından da kullanılabilir.
Sulh hukuk mahkemesine başvurarak veraset ilamı alma
Yabancı uyruklu mirasçıların bulunması, vasiyetnamenin varlığı, nüfus kayıtlarında eksiklik ya da uyuşmazlık gibi durumlar varsa, noterler belge düzenleyemez. Bu gibi özel durumlarda mirasçılar, miras bırakan kişinin son yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesine başvurmalıdır.
Başvuru bir dilekçe ile yapılır ve belgelerin toplanmasının ardından hakim tarafından inceleme gerçekleştirilir. Duruşma yapılmadan dosya üzerinden karar verilir. Kararın yazılması ve tebliği birkaç hafta sürebilir.
Veraset ilamı almak için gerekli belgeler ve bilgiler
Her iki yöntemde de başvuru sahibinin kimlik bilgilerini ve miras bırakanın ölümüne ilişkin resmi belgeleri sunması gerekir. Genellikle şu belgeler talep edilir:
-
Kimlik kartı veya nüfus cüzdanı
-
Miras bırakan kişinin ölüm belgesi
-
Nüfus Müdürlüğü’nden alınacak vukuatlı aile nüfus kayıt örneği
-
Noter başvurularında küçük bir işlem harcı
-
Mahkemelerde dava açılış harcı ve gider avansı
Noterler birçok belgeye dijital olarak ulaşabildiği için başvuru işlemi oldukça kolay hale gelmiştir. Ancak mahkeme yolunda belgelerin eksiksiz sunulması çok önemlidir.
Veraset ilamı alırken karşılaşılan yaygın sorunlar
Her ne kadar işlem basit görünse de bazı durumlarda hukuki karmaşalar ortaya çıkabilir. Örneğin:
-
Nüfus kayıtlarında eksik ya da hatalı bilgiler varsa
-
Mirasçı olduğu iddia edilen kişilerin kimliği tartışmalıysa
-
Evlatlık, üvey çocuk ya da evlilik dışı çocuklar gibi durumlar varsa
-
Birden fazla vasiyetname söz konusuysa
Bu tür durumlar davayı uzatabilir veya hak kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle veraset ilamı sürecine başlamadan önce profesyonel bir hukuk danışmanlığı almak en doğru adımdır.
Veraset ilamı alındıktan sonra neler yapılmalı
Belgeyi aldıktan sonra mirasçılar şu işlemleri yerine getirebilir:
-
Taşınmazların üzerine intikali için Tapu Müdürlüğü’ne başvuru
-
Banka hesaplarının devri için bankalara başvuru
-
Araçların mirasçı üzerine geçirilmesi için Noter ve Emniyet Müdürlüğü işlemleri
-
Veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmesi
Eğer mirasçılar arasında anlaşmazlık varsa, bu aşamada miras davası açılması gerekebilir. Bu durumda veraset ilamı davanın dayanağı olur.
Veraset ilamı almak için avukat tutmak gerekli mi
Hukuken avukatla başvuru yapmak zorunlu değildir. Bireysel başvurular noter ya da mahkeme üzerinden yapılabilir. Ancak belgelerin doğru hazırlanması, sürecin yasal çerçevede yürütülmesi ve olası itirazlara karşı önlem alınması açısından bir avukatla çalışmak büyük avantaj sağlar.
Ayrıca karmaşık miras durumlarında (örneğin yurtdışındaki mallar, borçlu miraslar, reddi miras vb.) bir hukuk bürosunun rehberliği hak kayıplarının önüne geçer.
Ata Hukuk Firması ile mirasçılık sürecinizi profesyonelce yönetin
Miras hukukunun uzmanlık ve deneyim gerektirdiği noktada Ata Hukuk Firması olarak devreye giriyoruz. Noter ve mahkeme süreçlerinde tüm belgelerin eksiksiz hazırlanmasından, yasal başvuruların hızlıca yapılmasına kadar sürecin her aşamasında danışanlarımıza rehberlik ediyoruz. Alanında uzman kadromuzla, veraset ilamı nasıl alınır sorusuna yalnızca cevap değil, aynı zamanda çözüm de sunuyoruz. Adil, şeffaf ve güvene dayalı hizmet anlayışımızla siz de Ata Hukuk’un ayrıcalıklı danışmanlığından faydalanabilirsiniz.
